Czym żyła Polska w ostatnim roku przed wojną?

Jakie nastroje dominowały wtedy w społeczeństwie? Czego się obawiano, co planowano? Na przegląd złożą się najciekawsze, głównie dokumentalne filmy ze zbiorów FINA portretujące Polskę i Polaków tuż przed 1 września 1939 roku.

Prelekcję przed filmami wygłosi dr Marcin Zaborski – politolog, dziennikarz, autor książki Lato ’39: jeszcze żyjemy.

Ołowiane żołnierzyki,  reż. Maksymilian Emmer, Jerzy Maliniak, 1938, 8 min

Film animowany obrazujący walki pomiędzy dwoma wrogimi obozami… zabawek.

COP Stalowa Wola,  reż. Jerzy Gabryelski, 1938, 21 min

Film propagandowy wykonany na zamówienie Ministerstwa Spraw Wojskowych. Jego tematem jest geneza i historia powstania Centralnego Okręgu Przemysłowego, pierwszego polskiego ośrodka przemysłu ciężkiego i zarazem jednego z największych przedsięwzięć ekonomicznych II RP. Jego budowę przedstawiano jako punkt zwrotny w kwestii niezależności gospodarczej kraju.

Polska w Gdańsku, reż. Mieczysław Bilażewski, 1939,  10 min.

Propagandowy reportaż krajoznawczy przekonywujący o odwiecznej polskości Gdańska. Film był polskim reprezentantem na pierwszym festiwalu filmowym w Cannes, który miał odbyć się w pierwszych tygodniach września 1939 roku. 31. sierpnia zdążyła jeszcze mieć miejsce gala otwarcia z plejadą gwiazd przybyłą z Hollywood. Następnego dnia Niemcy napadły na Polskę, a festiwal został odwołany.

Budujemy ścigacz, reż. Witold Dunin-Bredsznajder, 1938,  14 min

Film przekonywujący do składkowania na rzecz Funduszu Obrony Morskiej, współfinansującego budowę okrętów morskich.

W naszym obozie, 1939, 7 min.

Relacja reporterska z obozu żeńskiego Związku Strzeleckiego w Augustowie. Film prezentuje typowy dzień dziewcząt wypełniony różnorodnymi aktywnościami: od zajęć gimnastycznych, przez czytanie, po naukę pierwszej pomocy czy łucznictwo.

Dzień podchorążego w obozie, reż. Władysław Olszowski, 1939, 9 min

Fabularyzowany dokument zrealizowany przez Polską Agencję Telegraficzną przedstawiający jeden dzień oddziału podchorążych skoncentrowany na ćwiczeniach i życiu w obozie.

Gotowość bojowa Polski, 1939, 10 min.

Materiał ten to zlepek tematów z różnych odcinków kronik filmowych z lipca i sierpnia 1939 roku jakie zachowały się w archiwum filmowym NRD i zostały sprowadzone do Filmoteki Narodowej przez pracujących w niej archiwistów w latach 70. Opowiada ona o mobilizacyjnej gotowości armii polskiej do wojny.

Doroczna wystawa Radiowa, 1939, 3 min.

Krótka reklama wystawy radiowej odbywającej się w Warszawie tuż przed wojną, a mającej się skończyć 3 września 1939 roku.

Kronika filmowa z 1 września, 1939, 8 min.

Ostatni odcinek kroniki tworzonej przez Tygodnik Dźwiękowy Polskiej Agencji Telegraficznej (tygodniowa kronika filmowa). Ponieważ miał wejść na ekrany 1 września 1939 roku, nie zawiera jeszcze informacji o napaści Niemiec na Polskę, ale widać w nim gorączkowe przygotowania do obrony.