W czerwcu świętujemy 75. urodziny Ryszarda Lenczewskiego! Należy on do grona najbardziej uznanych autorów zdjęć filmowych w Polsce.

Urodził się 5 czerwca 1948 roku w Miłkowie na Dolnym Śląsku. W młodości interesował się sportem i fotografią; później wielokrotnie łączył te pasje, realizując zdjęcia m.in. do dokumentów Bogdana Dziworskiego: Pięciobój nowoczesny (1975), Hokej (1976), Olimpiada (1978), czy Wielkiego biegu (1981) Jerzego Domaradzkiego. W 1974 ukończył Wydział Operatorski PWSFTviT w Łodzi. Zadebiutował jako operator kamery przy filmie Wieczne pretensje (1975) Grzegorza Królikiewicza, z którym miał także okazję nakręcić Przypadek Pekosińskiego – zdobywcę Złotych Lwów na FPFF w Gdyni w 1993 roku.

Na wyróżnienie zasługuje również jego współpraca z Andrzejem Barańskim i Pawłem Pawlikowskim. Z pierwszym z reżyserów łączył siły pięciokrotnie, m.in. przy Kobiecie z prowincji (1984), Nad rzeką, której nie ma (1991) czy Dwóch księżycach (1993). Z Pawlikowskim spotkał się po raz pierwszy na planie Korespondenta (1998) w Wielkiej Brytanii. Dwa lata później objął funkcję operatora obrazu przy pełnometrażowym debiucie fabularnym reżysera, Ostatnim wyjściu. Razem nakręcili jeszcze Lato miłości (2004), wyróżnione nagrodą BAFTA, a także Kobietę z piątej dzielnicy (2011). Zwieńczeniem tej współpracy była obsypana nagrodami Ida (2013), do której Lenczewski opracował koncepcję artystyczną, sporządził dokumentację fotograficzną i scenopis obrazkowy. Stan zdrowia zmusił go jednak do przerwania pracy, a zdjęcia ukończył Łukasz Żal. Operatorzy zostali wspólnie wyróżnieni m.in. Złotymi Lwami w Gdyni, Złotą Żabą na Camerimage, Nagrodą Specjalną Amerykańskiego Stowarzyszenia Operatorów Filmowych i nominacją do Oscara.

Jako operator kamery lub obrazu Lenczewski pracował przy niemal 100 produkcjach zrealizowanych w 32 krajach, w tym w Polsce, Niemczech, Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych. Swoich sił próbował także jako reżyser i scenarzysta. Często angażował się w projekty nieoczywiste, eksperymentalne, wymagające nowatorskiego podejścia do zdjęć filmowych, umiejętności opowiadania obrazem oraz nieprzeciętnej wrażliwości na barwę i światło.

Obecnie mieszka w Łodzi i wykłada na PWSFTviT, gdzie posiada tytuł profesora.

Program

Filmy będą dostępne do 30 czerwca, godz. 20.00.

Ida, reż. Paweł Pawlikowski, 79 min, 2013, Polska, Dania (do 15 czerwca)

Ognisty anioł, reż. Maciej Wojtyszko, 95 min, 1985, Polska

Wielki bieg, reż. Jerzy Domaradzki, 99 min, 1981, Polska

Pałac, reż. Tadeusz Junak, 89 min, 1980, Polska

Mental Cut, reż. Ryszard Lenczewski, 27 min, 1984, Polska

Podróż, reż. Ryszard Lenczewski, 12 min, 1977, Polska

Moja bezsenna ciemność, reż. Ryszard Lenczewski, 8 min, 2019, Polska

O cyklu

Cykl Dziś są twoje urodziny pozwala przypomnieć i uhonorować artystów, pełniących różne role przy produkcji filmu. W programie znajdują się produkcje związane z postaciami różnorodnych twórców filmowych, m.in reżyserów, aktorów, scenografów czy kompozytorów.

Partnerem cyklu jest Legalna Kultura.