Wizerunek Charliego Chaplina – człowieka z charakterystycznym wąsikiem, laską i melonikiem – jest wręcz symbolem Dziesiątej Muzy. Brytyjski aktor i reżyser (ur. 16 kwietnia 1889 w Londynie, zm. 25 grudnia 1977 w Vevey) nie tylko zdobył ogromną popularność wśród szerokiej publiczności, ale był też hołubiony przez krytyków, intelektualistów oraz artystów – pisarzy, poetów, malarzy i filmowców.

Chaplin stał się doskonałym wcieleniem człowieka epoki nowoczesnej – muszącego radzić sobie w nowym, dynamicznie zmieniającym się świecie wielkomiejskim. Grany przez niego tramp był postacią zepchniętą na margines i pokrzywdzoną społecznie, ale jednocześnie dającą sobie radę w nowych okolicznościach dzięki swojemu sprytowi i elastyczności. O ile w pełnometrażowych arcydziełach takich jak Gorączka złota (1925) Chaplin jest często postacią dobroduszną, o tyle w pierwszych krótkometrażówkach pozostaje w większej mierze tricksterem, wywracającym świat do góry nogami. To właśnie tę postać ze wczesnych burlesek upodobali sobie artyści awangardowi z okresu międzywojennego, dostrzegający w Chaplinie modelowego anarchistę, podważającego porządek społeczny i wnoszącego twórczy ferment do rzeczywistości.

W ramach przeglądu w kinie Iluzjon pokażemy 5 zestawów krótkometrażówek z Chaplinem, które nie są jedynie fascynującym zapisem swoich czasów. Zrealizowane ponad 100 lat temu burleski, oparte nie tylko na fizycznych wyczynach Chaplina, ale też na bardzo inteligentnym, satyrycznym humorze, w dalszym ciągu bawią, łącząc kolejne pokolenia kinomanów.

Program

Pełna informacja o seansach w Kinie Iluzjon znajduje się na stronie kina.

17.12, godz. 15.00 Filmy z Charliem Chaplinem. Zestaw I

W zestawie I zaprezentujemy 4 klasyczne burleski z Charliem Chaplinem. Charlie gra Carmen (1915) to komediowa wersja słynnej opery Bizeta, w której Chaplin parodiuje między innymi jej wystawną adaptację filmową zrealizowaną w 1915 roku przez Cecila B. DeMille’a. W Pannie Charlie (1915) mamy natomiast wyjątkowo okazję, żeby zobaczyć Chaplina w damskim wydaniu – ukrywając się przed antagonistą, bohater przebiera się za kobietę. W Charlie ucieka (1917) Chaplin jest uciekinierem z więzienia, ratującym przed utonięciem matkę i córkę, natomiast w Spokojnej ulicy (1917) – dla odmiany – policjantem, któremu udaje się zaprowadzić porządek na najbardziej niebezpiecznej ulicy w mieście.

• Charlie gra Carmen, 44 min.
• Panna Charlie, 26 min.
• Spokojna ulica, 19 min.
• Charlie ucieka, 19 minut.

18.12, godz. 16.00 Filmy z Charliem Chaplinem. Zestaw II

W zestawie II zaprezentujemy 4 klasyczne filmy z Charliem Chaplinem. W jednej z najsłynniejszych burlesek, Lichwiarzu (1916), Chaplin gra asystenta lombardzisty, bardzo swobodnie poczynającego sobie z towarem zostawianym w sklepie. W słynnym Imigrancie (1917) komik wciela się w rolę biednego włóczęgi przypływającego za chlebem do Stanów Zjednoczonych. Tematyka morska pojawia się także w Charlie marynarzem (1915), gdzie bohater zostaje na statku uwikłany w intrygę sensacyjną. W Charlie kierownikiem działu (1916) Chaplin jest natomiast niesfornym klientem domu towarowego.

• Lichwiarz, 32 min.
• Imigrant, 20 min.
• Charlie marynarzem, 18 min.
• Charlie kierownikiem działu, 19 min.

22.12, godz. 20.00 Filmy z Charliem Chaplinem. Zestaw III

W zestawie III zaprezentujemy 4 klasyczne burleski z Charliem Chaplinem. W Charlie bokserem (1915) Chaplin wykorzystuje jeden ze stałych burleskowych motywów, wcielając się w rolę amatorskiego boksera, który fortelem pokonuje swojego przeciwnika. Charlie gra w filmie (1916) to autotematyczna komedia rozgrywająca się na planie filmowym, gdzie główny bohater pełni rolę asystenta scenografa. Charlie na plaży (1915) to opowieść o perypetiach uwodziciela wałęsającego się po kalifornijskim wybrzeżu. W Charlie się bawi (1915), pierwszym filmie Chaplina z Edną Purviance, bohater jest z kolei hulaką, szukającym wraz ze swoim kolegą wrażeń na mieście.

• Charlie bokserem, 33 min.
• Charlie gra w filmie, 23 min.
• Charlie na plaży, 20 min.
• Charlie się bawi, 33 min.

28.12, godz. 17.00 Filmy z Charliem Chaplinem. Zestaw IV

W zestawie IV zaprezentujemy 4 klasyczne burleski z Charliem Chaplinem. Jego nowe zajęcie (1915), pierwszy film Chaplina zrealizowany dla wytwórni Essanay (co aluzyjnie podkreśla tytuł), to opowieść o mężczyźnie pragnącym zostać aktorem. Późny powrót Charliego (1916) jest jednym z nielicznych filmów, w których aktor nie wcielił się w rolę trampa – artysta gra tym razem bogatego hulakę wracającego z nocnej imprezy do domu. W Pracy (1915) źródłem humoru jest natomiast praca malarzy-tapeciarzy, realizujących zlecenie w mieszczańskim domu. Uzupełnieniem zestawu będzie Jego regeneracja (1915), burleska Gilberta M. Andersona znanego jako „Broncho Billy”, w której Chaplin zagrał niewielką rolę.

• Jego nowe zajęcie, 31 min.
• Jego regeneracja, 15 min.
• Późny powrót Charliego, 34 min.
• Praca, 28 min.

30.12, godz. 20.30 Filmy z Charliem Chaplinem. Zestaw V

W zestawie V zaprezentujemy 4 klasyczne burleski z Charliem Chaplinem. W Charlie się żeni (1915) Chaplin próbuje uratować swoją ukochaną przed małżeństwem zaaranżowanym przez jej ojca. W Charlie w parku (1915) główny bohater jest trampem wałęsającym się po parku, a w Charlie w banku (1915) – dla odmiany – nie włóczęgą, ale dozorcą, który fantazjuje o pracującej w banku sekretarce. Fałszywy hrabia (1916) to z kolei opowieść o krawcu i jego pomocniku, którzy na wytwornym przyjęciu próbują udawać ludzi z wyższych sfer.

• Charlie się żeni, 26 min.
• Charlie w banku, 25 min.
• Charlie w parku, 13 min.
• Fałszywy hrabia, 34 min.

Ilustracja: kadr z filmu Charlie w banku