W dniach 8–14 grudnia przegląd Mistrzowie kina hiszpańskiego | Obras Maestras będzie dostępny online na platformie ninateka.pl.

Osią tematyczną tegorocznego programu, w którym prezentowane są filmy od lat 40 po 70. XX wieku będzie granica – granica człowieczeństwa i moralności, granica między jawą a snem, rzeczywistością a marzeniem. Ambitne filmy kręcone w trudnych czasach dyktatury Franco w Hiszpanii i na emigracji do dziś zaskakują aktualnością, przenikliwością analizy społecznej, śmiałością podejmowanych tematów, a także, a może przede wszystkim – badaniem granic możliwości kina jako sztuki, która opowiada o ludzkiej kondycji.

Program

Filmy będą dostępne od 8 grudnia godz. 20.00 do 14 grudnia godz. 20.00 na platformie VOD Ninateka.pl.

Duch roju, reż. Víctor Erice, kopia odrestaurowana, 95 min, 1973

Do małego kastylijskiego miasteczka w 1940 roku przyjeżdża kino objazdowe. Dwie małe dziewczynki oglądają Doktora Frankensteina. Młodsza z nich pyta siostrę, dlaczego potwór zabija, a ta mówi, iż jest to duch, który może się zjawić w każdej chwili po wypowiedzeniu odpowiednich słów. Dziewczynka przyjmuje to z pełną wiarą, chce spotkać potwora.Pewnego dnia znika. Zostaje odnaleziona po kilku dniach, ale tylko ona wie, co się z nią działo.

Film był uważany za jedną z najlepszych produkcji hiszpańskiego kina lat 70. ubiegłego wieku. Jest to obraz pięknie sfilmowany, pełen szczególnego, poetycznego nastroju.

Polowanie, reż. Carlos Saura, 90 min, 1966

Czterech przyjaciół, których łączą także więzy rodzinne, wybiera się na polowanie do rezerwatu myśliwskiego. Obserwujemy powoli rozkręcającą się machinę kompleksów, wzajemnych pretensji i uraz, które wraz z rozwojem akcji przeistaczają polowanie na króliki w krwawą rozgrywkę między bohaterami. Polowanie, jak podkreślali krytycy, było kolejną próbą – po Los golfos i Lamencie dla bandyty – odmitologizowania hiszpańskiego społeczeństwa.

W tym filmie Saura chciał ukazać prawdziwe oblicze „poczciwych” przedstawicieli środowiska dorobkiewiczów, frankistowskich kombatantów wojny domowej, a także ujawnić negatywne dziedzictwo dyktatury – pustkę i niemoc pokolenia, na którym wspierały się fundamenty polityki prowadzonej przez gen. Franco. Surową, utrzymaną w niemal dokumentalnej konwencji opowieść o pewnym polowaniu uznano za metaforę w stylu Bunuela. Realizm filmu doprowadzony do ostateczności, podobnie jak u twórcy Złotego wieku i Zapomnianych, nabiera tu cech surrealizmu.

Obraz otrzymał Srebrnego Niedźwiedzia za reżyserię na MFF w Berlinie.

Anioł zagłady, reż. Luis Buñuel, 95 min, 1962

Państwo Nobile wracają z opery w towarzystwie kilkunastu znajomych zaproszonych na kolację. Kiedy przyjęcie dobiega końca, okazuje się, że wszyscy służący zniknęli, a pozostałych w domu ludzi jakaś nieokreślona siła powstrzymuje przed jego opuszczeniem. W ciągu kolejnych kilku dni uczestnicy przyjęcia odrzucają wszelkie reguły i pozory uprzejmości, pielęgnowane przez lata ze względu na pozycję społeczną. Bunuel z niezwykłą precyzją i okrutnym humorem maluje proces ich stopniowej degradacji, obnażając ich prawdziwe oblicza i tworząc kolejną sprawną satyrę na burżuazję.

Linia życia, reż. Edgar Neville, 92 min, 1945

Mercedes właśnie pochowała swojego męża. Po wielu latach spędzonych na prowincji w towarzystwie jego zrzędliwych krewnych w końcu może wrócić do rodzinnego Madrytu. W pociągu spotyka tajemniczą damę, która potrafi czytać „przepowiadać” przeszłość, która mogła się wydarzyć. Mercedes może zobaczyć, jak wyglądałoby jej życie, gdyby pewnego dnia podjęła inną decyzję.

Świetna komedia, napisana i wyreżyserowana z niebywałą zręcznością przez Edgara Neville’a. Film zaskakuje nowoczesnością pomimo surowych realiów lat 40. XX wieku i początków dyktatury Franco. Tym razem reżyser – podobnie jak wiele lat później Krzysztof Kieślowski – zastanawia się nad rolą przypadku w życiu człowieka.

Śmierć rowerzysty, reż. Juan Antonio Bardem, 81 min, 1955

María i Juan to para kochanków, którzy znają się jeszcze z lat młodości. Teraz ona jest żoną bogatego przemysłowca i przedstawicielką madryckiej burżuazji, on zaś profesorem na uniwersytecie. Poznajemy ich, gdy po jednej ze schadzek pospiesznie wracają do Madrytu, potrącając na drodze rowerzystę. W obawie przed ujawnieniem ich romansu, uciekają z miejsca wypadku.

Bardem zaczynał karierę reżyserską u boku Luísa Garcíi Berlangi, z którym w 1953 zadebiutował filmem Ta szczęśliwa para (Esa pareja feliz). Śmierć rowerzysty to jego drugi, samodzielnie już nakręcony film, który określał jako swoje artystyczne credo – manifest kina zaangażowanego politycznie, krytycznego wobec reżimu i ówczesnego hiszpańskiego społeczeństwa.

Film wyróżniony Międzynarodową Nagrodą Krytyki FIPRESCI na festiwalu w Cannes.