Zapraszamy w dniach 3–9 września 2022 roku do kina Iluzjon na „GDAŃSK’82. Festiwal, który się nie odbył“. Zaprezentujemy filmy, które po wprowadzeniu stanu wojennego zostały wycofane z dystrybucji i odłożone na półki. Przez lata czekały na premierę lub nie doczekały się jej nigdy. W Iluzjonie pokażemy tytuły, które mogłyby tworzyć program Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w 1982 roku, m.in.: Przesłuchanie Ryszarda Bugajskiego, Przypadek Krzysztofa Kieślowskiego czy Kobietę samotną Agnieszki Holland.
Program
Pełna informacja o programie festiwalu znajduje się w osobnym artykule.
godz. 15.00 Limuzyna Daimler-Benz, reż. Filip Bajon, 1981, 91 min, SALA STOLICA
Sztubacki żart młodych braci, porywających w maju 1939 roku limuzynę niemieckiego konsula i uciekających ulicami Poznania, nie pociąga za sobą groźnych konsekwencji, ale zmienia ich stosunek do życia. Jeden (Piotr Bajor) staje się działaczem, wiernym nowej ideologii, drugi (Michał Bajor) obserwującym to pisarzem, coraz bardziej zdystansowanym wobec własnego brata. Film Filipa Bajona poświęcony życiowym wyborom, dokonującym się pod wpływem wytwarzającego silną presję otoczenia, portretuje też dwa przeciwstawione sobie żywioły: polski i niemiecki.
godz. 16.35 Dolina Issy, reż. Tadeusz Konwicki, 1982, 110 min, SALA STOLICA
Poetycki, a zarazem nowoczesny formalnie, film Tadeusza Konwickiego dotyczy zarazem postaci i twórczości Czesława Miłosza, który w 1980 roku otrzymał literacką Nagrodę Nobla, Litwy, kraju dzieciństwa obu artystów i poświęconej mu powieści Dolina Issy, autorstwa noblisty. Kresy są tu sportretowane jako kraina mityczna, nieodgadniona, pełna specyficznych zwyczajów i wierzeń, na zawsze utracona.
godz. 18.30 Austeria, reż. Jerzy Kawalerowicz, 1982, 102 min, SALA STOLICA
Filmowy fresk Jerzego Kawalerowicza, portretujący odchodzący świat dziewiętnastowiecznych Żydów. Filmowa adaptacja powieści Juliana Stryjkowskiego z wielką rolą Franciszka Pieczki. Wiek XX, który wkracza na dobre wraz z pierwszą wojną światową i jej salwami, oznacza śmierć tej kultury. Kawalerowicz pokazuje to w niezwykle prostej, ale wymownej scenie, która jest zapowiedzią nadciągającej Zagłady.
godz. 20.15 „Niepokojąca przeszłość” w filmach Kawalerowicza, Bajona i Konwickiego – spotkanie prowadzi Mikołaj Mirowski. Wśród gości Ewa Domańska, Filip Bajon, Piotr Bajor i Jerzy Łukaszewicz
Wstęp wolny.
Mikołaj Mirowski – historyk, publicysta. Redaktor naczelny kwartalnika „Pleograf”, wydawanego przez Filmotekę Narodową – Instytut Audiowizualny. Naukowo zajmuje się historią ZSRR i tematyką stosunków polsko-żydowskich. Autor scenariusza programu „Pojedynki stulecia”, poświęconego najwybitniejszym polskim pisarzom XX wieku, emitowanego w 2018 roku w TVP Kultura. Od 2019 prowadzi w TVP Historia cykl prezentujący najciekawsze spektakle Teatru TV o tematyce historycznej. Autor książki Rewolucja permanentna Lwa Trockiego (2013) i tomu rozmów Piłsudski (nie)znany.
Ewa Domańska – aktorka teatralna i serialowa, od lat związana z warszawskim Teatrem Polskim, rzadko występująca na dużym ekranie. W Austerii Kawalerowicza zagrała Asię.
Piotr Bajor – aktor filmowy i teatralny, odtwórca jednej z dwóch głównych ról w Limuzynie Daimler-Benz Filipa Bajona, obok swego filmowego i rzeczywistego brata Michała Bajora. Piotr Bajor zagrał bohatera, który u progu wojny, w Poznaniu, daje się uwieść nazistowskiej ideologii, bo ulega jej sile.
Filip Bajon (ur. 1947) – scenarzysta i reżyser, absolwent prawa na UAM oraz Wydziału Reżyserii Szkoły Filmowej w Łodzi. W 1974 uzyskał absolutorium, jednak ówczesny rektor usunął go z uczelni, bo jego dyplom dotyczył tłumienia wypadków grudniowych w Gdańsku w 1970 r. Za pierwszy film fabularny Powrót (1977) otrzymał Złotą Kamerę. Aria dla atlety (1979) zdobyła wiele nagród na festiwalach, ożywczy ferment wprowadziło Wahadełko (1981) z Januszem Gajosem. Do jego najwybitniejszych obrazów należy Magnat (1986) i Kamerdyner (2018), ze znakomitymi kreacjami polskich aktorów. Filip Bajon jest autorem scenariuszy swoich filmów oraz kilku powieści i opowiadań.
Jerzy Łukaszewicz – operator, reżyser, scenarzysta, profesor nauk filmowych, pracownik naukowy na Wydziale Radia i Telewizji im. Krzysztofa Kieślowskiego Uniwersytetu Śląskiego. Jest autorem zdjęć m.in. do filmów Dolina Issy, Vabank, Vabank II, Seksmisja i Siekierezada. Jego debiutem reżyserskim był film Przyjaciel wesołego diabła.
Wstęp
Wejście na seanse i niektóre wydarzenia jest biletowane. Można też nabyć karnet na cały festiwal w cenie 99 złotych.
Ilustracja: kadr z filmu Limuzyna Daimler-Benz, reż. F. Bajon