Filmoteka Narodowa – Instytut Audiowizualny zaprasza w dniach 3 – 9 września 2022 roku do kina Iluzjon na GDAŃSK’82. Festiwal, który się nie odbył. Zaprezentujemy filmy, które po wprowadzeniu stanu wojennego zostały wycofane z dystrybucji i odłożone na półki.

Przez lata czekały na premierę lub nie doczekały się jej nigdy. W Iluzjonie pokażemy obrazy, które mogłyby tworzyć program Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w 1982 roku, m.in.:  Przesłuchanie Ryszarda Bugajskiego, Przypadek Krzysztofa Kieślowskiego czy Kobietę samotną Agnieszki Holland. Przypomnimy zapomniane już projekty oraz porozmawiamy o  tym, dlaczego warto przywracać je szerokiej pamięci. Wspólnie przyjrzymy się temu co półkowniki mogą nam powiedzieć o przeszłości, a także o teraźniejszości oraz jakie tropy interpretacyjne możemy w nich dziś odnaleźć. W trakcie festiwalu dostępny będzie wydany specjalnie z tej okazji katalog zawierający opisy filmów, ich zagadnienia problemowe oraz tekst kolaudacji Przesłuchania. We foyer kina przez miesiąc będzie można oglądać wystawę plakatów filmowych z lat 80. oraz zwycięskich prac konkursowych. Imprezę zwieńczy koncert legandarnego zespołu Lecha Janerki.

W kinie Iluzjon zaprezentujemy filmy związane z gorącym okresem przemian społeczno- politycznych, w jaki weszła Polska po sierpniu 1980. Zdecydowana większość tych tytułów stanowiłyby program Festiwal Polskich Filmów Fabularnych w 1982 roku. Profesor Tadeusz Lubelski określił ten okres w kinie genialnym sezonem. Przyniósł on przede wszystkim głośne Przesłuchanie Ryszarda Bugajskiego z najlepszą rolą Krystyny Jandy – najbardziej ostry i  dotkliwy dla władzy film, którego premiera odbyła się już w nowym ustroju. Andrzej Wajda zrealizował Dantona opowiadającego o dyktaturze za Rewolucji Francuskiej, z  pierwszorzędnym portretem Maksymiliana Robespierre’a w interpretacji Wojciecha Pszoniaka, niepokojąco podobnego do generała Jaruzelskiego. Wówczas powstała Kobieta samotna Agnieszki Holland – film będący gorzkim rozliczeniem socjalistycznych obietnic poprawy ludzkiego losu, z genialnymi kreacjami Marii Chwalibóg i Bogusława Lindy. Wreszcie Wielki bieg Jerzego Domaradzkiego  –  historia o propagandowej imprezie z lat pięćdziesiątych i manipulacjach jej organizatorów. Nawet Andrzej Barański, piewca prowincji i mistrz malowanego z bliska portretu bohaterów, nakręcił wtedy film o politycznym wydźwięku.