Filmoteka Narodowa – Instytut Audiowizualny zaprasza 30 września do Klubu Marynarki Wojennej RIWIERA na repremierę odrestaurowanego w tym roku pierwszego polskiego powojennego filmu fabularnego pt. Wielka Droga w reż. Michała Waszyńskiego z 1946 roku. Film, pełen wątków patriotycznych, pokazuje światu udział Polaków w kluczowych wydarzeniach II wojny światowej oraz ich zasługi dla jej zakończenia. Zaprezentujemy również po raz pierwszy na wielkim ekranie film fabularny Michała Waszyńskiego z 1944 r. MP. Adama i Ewy.
Podczas wydarzenia odbędzie się debata na temat rekonstrukcji, digitalizacji i cyfryzacji filmowej Uwalniamy obrazy! oraz koncert kwartetu Henryka Miśkiewicza (wejście na koncert za zaproszeniami). Pokazom towarzyszy również wystawa plenerowa Wielka Droga. Armia Andersa przygotowana w oparciu o materiały archiwalne ze zbiorów FINA. Wydana specjalnie z okazji repremiery filmu publikacja przybliża temat filmowej Wielkiej Drogi oraz postaci II Korpusu Polskiego, w tym generała Władysława Andersa.
Program
godz. 15.00 Pokaz filmu MP. Adama i Ewy, reż. Michał Waszyński, Polska, 1944
Pierwszy oficjalny pokaz filmu na wielkim ekranie!
Dwaj polscy żołnierze: Warszawiak Antek i Lwowiak Jóźko, spotyka ją się w tzw. MP., czyli Miejscu Postoju w Bagdadzie. Kiedyś to tu znajdował się biblijny raj – miejsce postoju Adama i Ewy. Obecnie stacjonuje tu polska armia. Antek i Jóźko opowiadają sobie o swoich wojennych losach. Narratorem w filmie jest Wojciech Wojtecki, aktor, który zdążył zadebiutować jeszcze przed wojną (drugoplanowa rola w filmie Ordynat Michorowski), a po wojnie przeniósł się do Londynu. Był związany m.in. z Radiem Wolna Europa.
godz. 15.35 Debata Uwalniamy obrazy!
Debata na temat rekonstrukcji, digitalizacji i cyfryzacji materiałów archiwalnych Filmoteki Narodowej – Instytutu Audiowizualnego
Udział wezmą:
Robert Kaczmarek, Dyrektor FINA
Monika Piętas-Kurek, Zastępca Dyrektora ds. Zbiorów i Digitalizacji
Grzegorz Zajączkowski, Program Operacyjny Polska Cyfrowa
Prowadzenie: Magdalena Uchaniuk
godz. 18.30 Pokaz filmu Wielka Droga, reż. Michał Waszyński, Polska, 1946
Film przedstawia losy pary narzeczonych rozłączonych wojną: od oblężenia Lwowa w 1939 roku do formowania Armii Andersa w ZSRS poprzez tułaczkę w Iranie, Iraku, Palestynie i Egipcie aż po kampanię włoską. Istotnym i najbardziej wartościowym elementem filmu są autentyczne zdjęcia dokumentalne, m. in. z bitwy o Monte Cassino, w której bohater filmu – Adam zostaje ranny.
Wielka Droga to film mający już ponad 75 lat, jednak dopiero od stosunkowo niedawna znany jest polskiej publiczności. Jedyna dotychczas znana w Polsce wersja tego filmu trafiła do zbiorów Filmoteki Narodowej w 1962 roku z USA. Jednak z uwagi na niewygodne dla Rosji Sowieckiej wątki film ten przez 25 lat przeleżał na półce i nie był publicznie pokazywany. Ponieważ zawierał liczne autentyczne zapisy realizowane przez czołówkę filmową, ukazujące życie II Korpusu na całej trasie jego przemarszu, ćwiczenia oraz udział w operacjach wojskowych, z przygotowaniami do bitwy o Monte Cassino na czele, nie był traktowany jako film, lecz jako dokumentalne materiały filmowe i udostępniane były tylko jego fragmenty. Pierwsze pokazy całości, choć dostępne jedynie dla środowisk studenckich, odbyły się w latach 1988–1989 w Katowicach i we Wrocławiu. W kwietniu 1991 roku film został wyemitowany przez telewizję i był to pierwszy raz, kiedy został on w Polsce zaprezentowany szerokiej publiczności. Dopiero wtedy, po 45 latach od premiery, Wielka Droga zaistniała w świadomości widzów w kraju.
Przygotowana przez Filmotekę Narodową – Instytut Audiowizualny premiera odrestaurowanego filmu Wielka Droga jest kolejnym niezwykle ważnym przedsięwzięciem zmierzającym do przywrócenia polskiej kulturze i pamięci zbiorowej dokonań polskich twórców – tym razem scenicznych i teatralnych. Jest aktem oddania należnego miejsca w polskiej kulturze artystom wojennym, a później emigracyjnym, którzy będąc również żołnierzami, dzielili z żołnierzami II Korpusu tułaczy los i niewygody warunków frontowych, a jednocześnie swoim talentem i tworzonym pięknem podtrzymywali ducha narodowego i wiarę w powrót do wolnej ojczyzny – której wielu z nich nigdy nie doczekało. Wędrówka Wielkiej Drogi do publiczności w Polsce była długa. Dzięki Filmotece Narodowej – Instytutowi Audiowizualnemu mamy dziś możliwość obcowania z wyjątkowym zabytkiem polskiej kinematografii. Podążając za bohaterami filmowymi, możemy symbolicznie przejść wraz z Armią Andersa szlak Wielkiej Drogi.
godz. 20.35 Koncert Henryka Miśkiewicza (obowiązują zaproszenia)
Podczas koncertu Henryk Miśkiewicz zastąpi w kwartecie Jana Ptaszyna Wróblewskiego. To właśnie z myślą o niebywałych umiejętnościach technicznych i muzycznych Miśkiewicza, Jan Ptaszyn Wróblewski napisał utwór Altissimonica – Koncert na saksofon improwizujący i orkiestrę symfoniczną.
Henryk Miśkiewicz to na polskiej scenie jazzowej postać wyjątkowa. Należy do wąskiego grona najwybitniejszych saksofonistów altowych, ale gra także na saksofonie sopranowym i klarnecie. Współtworzył zespoły Jazz Carriers i Sun Ship, był solistą Studia Jazzowego Polskiego Radia, do dziś jest liderem formacji Full Drive. Spośród polskich muzyków jazzowych łatwiej byłoby wymienić tych, z którymi nie grał. Koncertował na całym świecie, m.in. z Ewą Bem, Andrzejem Jagodzińskim, Jarosławem Śmietaną, Wojciechem Karolakiem i Adzikiem Sendeckim. Występował z wieloma artystami światowego formatu, takimi jak Pat Metheny, Joe Lovano czy David Murrray. Jest wielokrotnym zwycięzcą plebiscytu „Jazz Top” magazynu „Jazz Forum” w kategorii saksofonu altowego i klarnetu, a także zdobywcą trzech Fryderyków (m.in. w kategorii „Jazzowy artysta roku” i „Jazzowy muzyk roku”).
Skład zespołu:
Henryk Miśkiewicz – saksofon
Wojciech Niedziela – pianino
Michał Kapczuk – bas
Marcin Jahr – perkusja
Wstęp
Pokazy i udziały we wszystkich wydarzeniach są bezpłatne i dostępne dla każdego, poza koncertem Kwartetu Ptaszyna Wróblewskiego (obowiązują zaproszenia).
