Wczesne filmy podróżnicze

W zbiorach Svenska Filminstitutet [Szwedzkiego Instytutu Filmowego] – jak w prawie każdym archiwum filmowym – znajduje się zasób obiektów, które nie zostały jeszcze skatalogowane ani nawet zidentyfikowane. W Sztokholmie niektóre niezidentyfikowane filmy to kopie nitro, jakie trafiły do archiwum wiele lat temu, zanim Instytut przejął historyczne kolekcje filmowe Svenska Filmsamfundet [Szwedzkiego Towarzystwa Filmowego], założonego już w 1933 roku.

Dzięki projektowi z lat 2014–2015 udało się zidentyfikować i skatalogować ponad 300 rolek nitro wczesnego kina międzynarodowego. Niektóre z tych filmów okazały się unikalne, ich kopii nie odnaleziono nigdzie indziej, i od tego czasu stały się przedmiotem działań konserwatorskich. Mimo iż nie zostały zreaalizowane w Szwecji, stanowią ważny składnik szwedzkiego dziedzictwa filmowego, ponieważ były wyświetlane w tutejszych kinach, a ponadto przekazują istotną wiedzę o kulturze filmowej początku ubiegłego wieku i dostarczają cennych informacji na temat ówczesnej dystrybucji (dowiadujemy się na przykład, że niektóre z obrazów były rozpowszechniane z napisami w innych językach skandynawskich).

Część z nich to etnograficzne filmy podróżnicze (ang. travelogues) – popularny gatunek we wczesnych latach kinematografii – dające miejscowej widowni szansę zobaczenia odległych i egzotycznych miejsc, o których odwiedzeniu nie mogliby nawet marzyć. Pierwsze trzy z czterech filmów w niniejszym programie mają swoje źródło w postaci barwionych kopii nitro: tintowanych, tonowanych, a także barwionych szablonem (czasami techniki te były łączone). Źródłem czwartego filmu jest czarno-biała kopia nitro; wyróżnia się on również tym, że przedstawia miasto Göteborg (są to prawdopodobnie pierwsze w historii ruchome obrazy drugiego co do wielkości miasta Szwecji) i wydaje się produkcją skierowaną do publiczności zagranicznej.

W ostatnich latach wszystkie filmy z programu zostały poddane rekonstrukcji z oryginalnych materiałów nitro w laboratorium fotochemicznym w Svenska Filminstitutet. Nowe kopie barwne zostały wykonane z biało-czarnych dupnegatywów z zastosowaniem metody Desmeta, dzięki której odtworzono gamę tint oraz tonów źródłowych kopii barwnych. Natomiast gama barw nośników barwionych szablonem została odtworzona na podstawie źródłowych barwnych dupnegatywów. (Jon Wengström)

Wycieczka Wąwozem Edmunda w Saskiej Szwajcarii 
(Excursion dans la ravine d’Edmunds Klamm en Suisse Saxonne) (Germania Film, Niemcy, 1911)

35 mm, 108 m, 18 fps, 5’ ; kolor; plansze: SE, napisy: PL, EN

Restauracja fotochemiczna wykonana w 2015 roku z tintowanej i barwionej szablonem kopii nitro.

Luksor i Teby 
(Louqsor et Thèbes) (Éclair, Francja, 1911)

35 mm, 100 m, 18 fps, 5’; cz.-b., kolor; plansze: DA,  napisy: PL, EN

Restauracja fotochemiczna wykonana w 2016 roku z czarno-białej, tintowanej i tonowanej kopii nitro.

Na Jeziorze Genewskim 
(Sur le Lac Léman) (Société Générale des Cinématographes Radios, Francja, 1913)

35 mm, 91 m, 16 fps, 5’ ; kolor; plansze: DA,  napisy: PL, EN

Restauracja fotochemiczna wykonana w 2019 roku z tintowanej i tonowanej kopii nitro.

Göteborg
(Göteborg) (ca 1904)

35 mm, 18 m, 16 fps, 1’; cz.-b;

Restauracja fotochemiczna wykonana w 2017 roku z czarno-białej kopii nitro.

wprowadzenie do filmów: Svetlana Furman

sekcja: TRAWELOGI

Muzyka: Pola Atmańska

Wdowa po pastorze

(Prästänkan) (AB Svensk Filmindustri, Szwecja, 1920)
reż., scen.: Carl Theodor Dreyer, na podstawie opowiadania Prestekonen Kristofera Jansona; zdj.: George Schnéevoigt
obsada: Einar Röd (Söfren), Hildur Carlberg (Margarete Pedersdotter), Greta Almroth (Mari), Olav Aukrust (pierwszy kandydat), Kurt Welin (drugi kandydat), Emil Helsengreen (ogrodnik), Mathilde Nielsen (Gunvor)

DCP, 94’; tinta, tonowanie; plansze: SV, napisy: PL, EN; restauracja 2018; źródło: Svenska Filminstitutet, prawa: SF Studios

XVII-wieczna norweska prowincja. Söfren, młody, ubogi wikary pragnie poślubić ukochaną Mari, ale jej ojciec stawia warunek: najpierw musi zostać proboszczem. Nadarza się ku temu okazja, bo w sąsiedniej parafii umiera stary pastor. Söfren efektowną przemową w konkursie na kazanie pokonuje dwóch kandydatów, ale to nie wystarcza do objęcia funkcji, bowiem zgodnie ze zwyczajem musi też poślubić wdowę po swoim poprzedniku, wiekową panią Margarete…

Klasyka skandynawskiego kina. Zrealizowana z pietyzmem, oddająca realia epoki adaptacja opowiadania Kristofera Jansona. Pełna humoru opowieść o potrzebie tolerancji, słabościach ludzkiej natury i odwiecznej cykliczności życia. Jeden z najważniejszych filmów w dorobku Carla Theodora Dreyera, najwybitniejszego duńskiego reżysera, należącego do tych filmowców, którzy z jarmarcznej rozrywki zrobili sztukę. To także pierwsze dzieło w jego galerii malowanych z empatią portretów kobiecych.

Zanim w 1919 roku zadebiutował jako reżyser, przez kilka lat pracował – głównie jako scenarzysta – dla wytwórni Nordisk. Gdy duńska kinematografia zaczęła tracić w Europie czołową pozycję, przeszedł do szwedzkiej wytwórni Svensk Filmindustri. Tam powstała Wdowa…, stworzona z charakterystyczną dla niego dbałością o autentyzm: film kręcono w Maihaugen, XVII-wiecznym skansenie w norweskim Lillehammer, z udziałem mieszkańców, a produkcję poprzedziły długie przygotowania. Rolę tytułową i ostatnią w karierze zagrała teatralna nestorka Hildur Carlberg. Na tle późniejszej twórczości reżysera film zaskakuje komediowym tonem, widoczna natomiast jest jego dbałość o psychologiczną wiarygodność postaci.

Po tej podróży Dreyer ruszy w kolejne i przez następną dekadę będzie pracować w Niemczech, Norwegii, Danii i wreszcie Francji, gdzie w 1928 roku zrealizuje swoje arcydzieło – Męczeństwo Joanny d’Arc. (KW)

Film został odrestaurowany przez Svenska Filminstitutet w 2018 roku na podstawie skanu dupnegatywu 35 mm, wykonanego w latach 60. z duppozytywu 35 mm. Gama barw tint i tonowania obrazu została odtworzona na podstawie gam stosowanych w filmach wyprodukowanych w tym samym czasie oraz z ręcznych adnotacji znajdujących się na duppozytywie.

wprowadzenie do filmu: Svetlana Furman
sekcja: EMIGRANCI ZA KAMERĄ

Muzyka: Maciej Obara Quartet

Ilustracja: kadr z filmu Wycieczka Wąwozem Edmunda w Saskiej Szwajcarii, 1911, fot. Svenska Filminstitutet

Wiejskie grzechy

UWAGA! Równolegle z pokazem odbędzie się streaming filmu w serwisie Ninateka.pl

(Baby riazanskije) (Sowkino, ZSRR, 1927)
reż.: Iwan Prawow, Olga Prieobrażenska; scen.: Olga Wiszniewska, Boris Altszuler; zdj.: Konstantin Kuzniecow
obsada: Raisa Pużna (Anna), Emma Cesarska (Wasilisa), Kuźma Jastrebicki (Wasilij Szyronin), Gieorgij Bobynin (Iwan), Iwan Sawieljew (Nikołaj), Olga Narbiekowa (Matwiejewna), Jelena Maksimowa (Łukieria)

DCP, 89’; tinta; plansze: EN, napisy: PL; restauracja 2008; źródło: Lobster Films

Riazańska wieś wiosną 1914 roku. Anna, sierota wychowywana przez ubogą ciotkę, zakochuje się od pierwszego wejrzenia i z wzajemnością w Iwanie, synu bogatego chłopa Wasilija Szyronina. Urodziwa dziewczyna wpada też w oko Wasilijowi, który aranżuje małżeństwo syna. Tymczasem siostra Iwana, Wasilisa, wbrew woli ojca wiąże się z kowalem Nikołajem. Gdy wybucha wojna, obaj młodzi mężczyźni opuszczają swoje domy.

Jeden z najlepszych i najciekawszych radzieckich filmów lat 20., sprawnie łączący melodramatyczne konwencje z walorami etnograficznymi i psychologicznymi, przemyślaną dramaturgię z pięknie skomponowanymi zdjęciami. Bogaty w realistyczne detale portret rosyjskiej wsi z wyrazistymi bohaterkami symbolizującymi odmienność kobiecych postaw.

Najważniejszy film Olgi Prieobrażenskiej, rosyjskiej pionierki filmowej i jednej z pierwszych Europejek z kamerą. Zaczynała jako aktorka teatralna, w kinie debiutowała rolą w Kluczach szczęścia (1913) Władimira Gardina i Jakowa Protazanowa, a ekranizując w 1916 roku Pannę włościankę Aleksandra Puszkina, została pierwszą rosyjską reżyserką filmową. Choć Wiejskie grzechy, zrealizowane w niezmienionej od trzystu lat wsi Sapożok, to pierwsze wspólne dzieło jej i Iwana Prawowa, zdecydowanie dominowała w tym duecie twórczym, m.in. trafnie obsadzając w rolach głównych debiutantki, Emmę Cesarską i Raisę Pużną. Cieszący się dużą popularnością film, choć poruszał pożądany przez kino sowieckie temat wiejski, był krytykowany za niedostateczną postępowość; dziś ów brak charakterystycznego dla czasów obciążenia propagandowego stanowi jego atut. Sama reżyserka kontynuowała karierę do lat 40. i stalinowskich czystek – także jako wykładowczyni moskiewskiej uczelni filmowej WGIK – a jej filmografia obejmuje kilkanaście tytułów. (KW)

Restauracja filmu została wykonana w 2008 roku przez Lobster Films we współpracy z Uniwersytetem w Chicago. Źródłem restauracji był nowy dupnegatyw stworzony z odnalezionej we Francji kopii 35 mm na podłożu łatwopalnym (nitro).

wprowadzenie do filmu: Svetlana Furman
sekcja: CZTERY STRONY ŚWIATA

muzyka: Jakub Zimończyk

Pełny program 18. Święta Niemego Kina jest dostępny na stronie festiwalu.

Ilustracja: kadr z filmu Wiejskie grzechy, reż. Iwan Prawow, Olga Prieobrażenska

Trzy wieki

(Three Ages) (Joseph M. Schenck Production, USA, 1923)
reż.: Buster Keaton, Edward F. Cline; scen.: Buster Keaton, Clyde Bruckman, Jean Havez, Joseph Mitchell; zdj.: William McGann, Elgin Lessley
obsada: Buster Keaton (chłopak), Margaret Leahy (dziewczyna), Wallace Beery (czarny charakter), Lillian Lawrence (matka dziewczyny), Joe Roberts (ojciec dziewczyny)

DCP, 64’; cz.-b.; plansze: EN, napisy: PL; restauracja 2016; źródło: Lobster Films

Historia stara jak świat: on kocha ją, a ona jego, jednak w pobliżu zjawia się silniejszy konkurent, także zabiegający o jej względy. Trzy wieki pokazują, jak ta sytuacja oraz jej kolejne etapy przebiegały w trzech różnych epokach: kamiennej, starożytnej i współczesnej. Za każdym razem w bohaterów wcielają się ci sami aktorzy, ucharakteryzowani odpowiednio do czasów, w których toczy się akcja.

Trzy wieki to pierwszy pełny metraż Bustera Keatona i Edwarda F. Cline’a, którzy dotychczas realizowali wspólnie tylko krótkometrażowe komedie. Film został skonstruowany w taki sposób, aby w razie niepowodzenia dało się go łatwo podzielić na trzy części i dystrybuować jako oddzielne krótkometrażówki. Obawy te okazały się jednak przesadne: komedia odniosła sukces.

Na uwagę zasługuje ciekawy zabieg zastosowany w sekwencji prehistorycznej: o ile łatwo było zainscenizować jazdę rywala wierzchem na mamucie (był to po prostu słoń z przyczepionymi sztucznymi ciosami), o tyle kłopotliwe okazało się pokazanie głównego bohatera przemieszczającego się na dinozaurze. W planach ogólnych posłużono się więc poklatkową animacją lalkową, co dodatkowo wzmacniało komizm sytuacji. Sam zaś pomysł umieszczenia akcji w kilku epokach parodystycznie nawiązywał do tego samego zabiegu wykorzystanego w Nietolerancji (1916) D.W. Griffitha.

W 1925 roku, kiedy Trzy wieki wchodziły na polskie ekrany, recenzent „Robotnika” napisał o nich, że jest to historia bardzo niewyszukana, ale obfitująca w mnóstwo zabawnych szczegółów. Film wytrzymał próbę czasu i dziś, po upływie kolejnego wieku, cieszy się nie mniejszą sympatią publiczności, niż w okresie premiery. (MP)

Film został odrestaurowany przez Lobster Films we współpracy z Film Preservation Associates na podstawie kopii na bezpiecznym podłożu (aceto) 35 mm z kolekcji Blackhawk Films i częściowo zdegradowanej rosyjskiej kopii na podłożu łatwopalnym (nitro), wykonanej z negatywu i pochodzącej ze zbiorów Cinémathèque de Toulouse.

wprowadzenie do filmu: Michał Pieńkowski
sekcja: ZAGINIONE ŚWIATY

muzyka: RGG

Pełny program 18. Święta Niemego Kina jest dostępny na stronie festiwalu.

Ilustracja: kadr z filmu Trzy wieki, 1923, reż. B. Keaton, E. F. Cline, fot. Lobster Films

UWAGA! Równolegle z pokazem kinowym odbędzie się streaming filmów w serwisie Ninateka.pl

Mały żebrak

(Ito, the Beggar Boy) (Vitagraph Company of America, USA, 1910)

DCP, 13’; tinta, tonowanie; plansze: RU, napisy: PL; źródło: Filmoteka Narodowa – Instytut Audiowizualny

Przed pałacem lorda Idzu i lady Wistarii kręci się żebraczka z małym dzieckiem. Gdy kobieta umiera, jej syn Ito zostaje przygarnięty przez Idzu i Wistalię, którzy od dawna modlili się o potomka. Wkrótce bogowie zsyłają im córeczkę, którą Ito pokocha jak własną siostrę.

Film został wyprodukowany przez Vitagraph Company of America, jedną z pierwszych wytwórni filmowych w USA, założoną w 1897 roku. Początkowo zajmowała się przede wszystkim produkcją kronik, szybko jednak zdobyła rynek i zrewolucjonizowała amerykański przemysł filmowy. To właśnie wytwórnia Vitagraph zaczęła kręcić pierwsze westerny, ona także wylansowała suczkę Jean, zwaną „Vitagraph Dog” – pierwszą w historii psią gwiazdę filmową. W samym 1910 roku wytwórnia zrealizowała ponad 160 filmów. W 1925 roku została wykupiona przez koncern pochodzących z Polski braci Warner.

Dotychczas Mały żebrak uznawany był za film zaginiony. W 2016 roku został zidentyfikował jako Ito, the Beggar Boy. Znajdująca się w naszej kolekcji barwiona kopia nitro z planszami rosyjskimi jest obecnie jedyną znaną kopią tego filmu na świecie. Szczególnie ciekawa wizualnie jest scena na morzu. Taśma zabarwiona jest na niebiesko, z ręcznie naniesionym efektem zacinającego ulewnego deszczu. (MP)

Film został odrestaurowany w 2021 roku przez FINA w oparciu o barwioną kopię nitro z planszami rosyjskimi.

wprowadzenie do filmu: Michał Pieńkowski

sekcja: CZTERY STRONY ŚWIATA

muzyka:  Kuba Płużek Quartet

Szkice z Polski

(Croquis polonais) (?, Belgia, 1920–1931)
reż., scen., zdj.: Maurice Bekaert

DCP, 56’; cz.-b./tinta; plansze: FR, napisy: PL, EN; restauracja 2020; źródło: La Cinémathèque royale de Belgique, Filmoteka Narodowa – Instytut Audiowizualny

Szkice z Polski to jeden z dwóch zachowanych amatorskich – zapisanych jednak na taśmie 35 mm – filmów podróżniczych Maurice’a Bekaerta (oba znajdują się w zbiorach Cinémathèque royale de Belgique). Bekaert był prawnikiem, ale w pewnym momencie związał swoją karierę zawodową z działalnością handlową. To pozwoliło mu odwiedzać wiele krajów i przy okazji oddać się nowej pasji – filmowaniu. Niespotykana w amatorskich produkcjach jakość zdjęć, a także czas ich powstania sprawiają, że Szkice… są jednym z najciekawszych i unikatowych obrazów życia w przedwojennej Polsce.

O – najprawdopodobniej trzech – wizytach Bekaerta w naszym kraju wiadomo niewiele. W prasie jego nazwisko pierwszy raz pojawia się w 1929 roku: „Kurjer Poznański” opublikował wówczas listę gości zaproszonych na Powszechną Wystawę Krajową. Gazeta donosiła także, że Belg zatrzymał się w prestiżowym hotelu Bazar. Prawdopodobnie w tym czasie powstała część zdjęć, które później weszły do filmu. Pewne natomiast jest, że ujęcia południowej Polski i Gdyni pochodzą z 1931 roku. Donosił o tym komunikat Polskiej Agencji Telegraficznej: W dniu 5 lipca do Polski przybywa znany podróżnik belgijski Maurycy Bekaert. Zwiedzi on południową Polskę, skąd przez wschodnie pogranicze uda się do Puszczy Białowieskiej, a stamtąd do Gdyni. Po powrocie do Belgii wygłosi w tamtejszym automobilklubie odczyt o swych wrażeniach z Polski. W czasie podróży Bekaert dokona zdjęć filmowych. Jego nazwisko znajdujemy także na liście gości willi Radowid w Zakopanem, w której Belg zatrzymał się między 16 a 22 lipca.

Podróże Maurice’a Bekaerta do Polski nie pozostały bez wpływu na jego życie prywatne. Ten wielki przyjaciel Polski i propagator jej kultury w grudniu 1931 roku został uhonorowany jednym z najwyższych odznaczeń państwowych – orderem Polonia Restituta. (GR)

Restauracja filmu została wykonana przez FINA. Podstawą były skany 4K wykonane w Cinémathèque royale de Belgique (CRB) z oryginalnej, tintowanej kopii na podłożu łatwopalnym (nitro) i pochodzącej ze zbiorów CRB.

FINA dziękuje Panu Brunonowi Mestdaghowi za współpracę oraz wkład wniesiony do projektu.

wprowadzenie do filmu: Michał Pieńkowski
sekcja: KIERUNEK: POLSKA

muzyka: Kuba Płużek Quartet

Pełny program 18. Święta Niemego Kina jest dostępny na stronie festiwalu.

Ilustracja: kadr z filmu Szkice z Polski, reż. Maurice Bekaert, 1920–1931, fot. Cinémathèque Royale de Belgique

UWAGA! Równolegle z pokazem kinowym odbędzie się streaming filmów w serwisie Ninateka.pl

W objęciach charlestona

(Sur un air de Charleston) (Néo-Film, Francja, 1927)
reż.: Jean Renoir; scen.: Pierre Lestringuez; zdj.: Jean Bachelet
obsada: Catherine Hessling  (tancerka), Johnny Huggins (naukowiec), Pierre Braunberger (anioł), Pierre Lestringuez (anioł), Jean Renoir (anioł), André Cerf (anioł)

 DCP, 24’; cz.-b.; plansze: FR, napisy: PL, EN;  restauracja 2019; źródło: Tamasa Distribution

Jest 2028 rok. Zniszczona wojną Europa legła w gruzach. Do Paryża przybywa badacz z Afryki. Spotyka skąpo ubraną dziewczynę i dziwaczną małpę. Dziewczyna zaczyna tańczyć. Spotkanie nieznajomych szybko przeradza się w lekcję charlestona.

Jeden z najbardziej zaskakujących obrazów w filmografii Jeana Renoira. Ten krótkometrażowy film science fiction, na dodatek taneczny, zakończył okres kina eksperymentalnego w twórczości reżysera. Renoir nigdy nie odpowiedział na pytanie, dlaczego go zrealizował. Podobno stało się to za namową jego życiowej partnerki Catherine Hessling, która w jednym z wywiadów wyznała, że najbardziej lubi jeździć konno i tańczyć. Ciało Hessling, czasem zbyt uwodzicielskie, ale też lekko niezdarne, jest w filmie Renoira niezwykle materialne, widoczne (w przeciwieństwie chociażby do Loïe Fuller, jednej z pionierek tańca nowoczesnego, która ciało zasłaniała płachtami materiałów).

Czy Renoir proponuje wizję odwróconego świata, czy komentuje postkolonialną rzeczywistość? Film jest pełen sprzeczności. Charleston, którego rytm ma korzenie w Afryce Zachodniej, tu jest rdzennym tańcem francuskim. Afryka zaś – najlepiej rozwijającym się pod względem technologii kontynentem, podczas gdy w Paryżu przetrwała tylko porozumiewająca się za pomocą gestu dziewczyna w stroju tubylca i… małpa. Uwagę zwracają kontrapunkty czerni i bieli (biała twarz aktorki z ustami zaznaczonymi czarną pomadką, czarna twarz aktora z pomalowanymi na biało wargami) oraz negatywowe zdjęcia. Renoir bawi się językiem kina i techniką. W jednym z ujęć puszcza oko do widza, łamiąc francuski symbol: wieżę Eiffla. Jego samego zaś można dostrzec jako jednego z sześciu aniołów. (KB)

Restauracja cyfrowa filmu w standardzie 4K została wykonana przez StudioCanal w 2019 roku oraz sfinansowana przez Centre national du cinéma et de l’image animée (CNC).

sekcja: KIERUNEK: FRANCJA / NIE TYLKO KOLEJĄ

wprowadzenie do filmu: Iga Harasimowicz

muzyka: Miłosz Oleniecki

As przestworzy

(The Flying Ace) (Norman Film Manufacturing Company, USA, 1926)
reż.: Richard Norman; scen.: Richard E. Norman
obsada: Lawrence Criner (kapitan Billy Stokes), Kathryn Boyd (Ruth Sawtelle), Boise De Legge (Blair Kimball), Harold Platts (Finley Tucker), Lions Daniels (Jed Splivins), George Colvin (Thomas Sawtelle)

DCP, 65’; cz.-b.; plansze: EN, napisy: PL; restauracja 2016; źródło: Library of Congress

Kapitan lotnictwa Billy Stokes po powrocie z frontu I wojny światowej wznawia pracę detektywa kolejowego. Jego pierwszym zadaniem jest odnalezienie zaginionego skarbnika i torby z wypłatami dla pracowników kolei. Stokes podejrzewa o kradzież pilota Finleya Tuckera i rusza za nim w lotniczy pościg…

Lata 20. XX wieku to czas, gdy w Hollywood rzadko zatrudniano czarnoskórych aktorów. Role im przeznaczone grali biali aktorzy w makijażu zwanym „blackface”. Nie oznaczało to jednak, że kino Czarnych Amerykanów nie wytworzyło się w innych ośrodkach. Jednym z jego prekursorów był biały filmowiec Richard E. Norman, który założył studio produkcyjne na Florydzie. Chociaż był mocno zaangażowany w problemy rasowe trawiące kraj, jako biznesmen dostrzegał także spory potencjalny rynek dla swoich filmów. W czasie wielkiej migracji w latach 1915–1930, kiedy to ponad 1,3 mln czarnoskórych osób opuściło południowe stany i zaczęło osiedlać się w miastach na północy kraju, stało się jasne, że są oni nowym typem publiczności kinowej, wymagającej bliskich im filmów. Norman postanowił im je zaprezentować.

As przestworzy był filmem niskobudżetowym. Samoloty pokazywane w obrazie to tak naprawdę jedna makieta samolotu sfilmowana pod różnymi kątami, a wszystkie sceny w powietrzu zaaranżowano na ziemi. Obraz okazał się sporym sukcesem. Był dla Czarnych Amerykanów dokładnie tym, czym być powinien – idealnym światem, w który można było uciec: bez problemów na tle rasowym i z głównym bohaterem, który jest pilotem wojskowym, podczas gdy w rzeczywistości aż do do 1940 roku osoby czarnoskóre nie mogły pilotować wojskowych samolotów. (GR)

Film został odrestaurowany w 2000 roku w National Audio-Visual Conservation Center w Culpeper w stanie Virginia. Podstawą restauracji był oryginalny negatyw kamerowy na podłożu łatwopalnym (nitro) przekazany Library of Congress przez American Film Institute w 1979 roku.

wprowadzenie do filmu: Iga Harasimowicz

sekcja: NIE TYLKO KOLEJĄ

muzyka: Miłosz Oleniecki

Pełny program 18. Święta Niemego Kina jest dostępny na stronie festiwalu.

Ilustracja: kadr z filmu W objęciach charlestona, reż. Jean Renoir, źródło: Tamasa Distribution